Αδηφαγική Διαταραχή (Binge Eating Disorder)

Γνωστή και ως επεισοδιακή υπερφαγία / υπερφαγικά επεισόδια, η αδηφαγική διαταραχή εντάσσεται σε μια κατηγορία διατροφικών διαταραχών ψυχογενούς προέλευσης, ευρέως αναπτυγμένη στις μέρες μας αφού ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού παγκοσμίως τη βιώνει χωρίς, όμως, η πλειονότητα να αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα της. 

Aδηφαγική διαταραχή: Τι είναι;

Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ψυχιατρική Εταιρεία, τα κριτήρια για τη διάγνωση της διαταραχής είναι:

• Επανειλημμένα επεισόδια υπερφαγίας κατά τα οποία καταναλώνεται μεγάλη ποσότητα τροφής σε μικρό χρονικό διάστημα
• Κατά την διάρκεια αυτών των επεισοδίων υπάρχει μεγάλη αίσθηση απώλειας ελέγχου
• Κατά την διάρκεια των επεισοδίων συμβαίνουν τουλάχιστον 3 από τα παρακάτω: 

α)το άτομο τρώει πιο γρήγορα από τον συνηθισμένο ρυθμό
β)το άτομο τρώει μέχρι να νιώσει δυσφορία
γ)το άτομο τρώει μεγάλες ποσότητες φαγητού χωρίς να πεινάει
δ)το άτομο τρώει μόνο του γιατί νιώθει ντροπή και αμηχανία
ε)το άτομο νιώθει αηδία για τον εαυτό του και μεγάλες ενοχές
ζ)υπάρχει έντονη δυσφορία μετά το επεισόδιο Υπερφαγίας

• Τα επεισόδια Υπερφαγίας συμβαίνουν κατά μέσο όρο τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα για 6 μήνες
• Δεν χρησιμοποιούνται μέθοδοι εκκαθάρισης ή ελέγχου βάρους (εμετός, υπεργυμναστική κ.λπ.) όπως σε άλλες διατροφικές διαταραχές.

Κύρια Συμπτώματα Αδηφαγικής Διαταραχής

Κύρια συμπτώματα της αδηφαγικής διαταραχής είναι η κατανάλωση τροφής χωρίς να υπάρχει το αίσθημα της πείνας, η πολύ γρήγορη κατανάλωση τροφής, η κατανάλωση τροφής μέχρι να δημιουργηθεί το αίσθημα της δυσφορίας ενώ μετά την κατανάλωση προκαλούνται τύψεις/ενοχές για την τροφή που καταναλώθηκε. Συνήθως τα επεισόδια συμβαίνουν όταν το άτομο βρίσκεται μόνο του ή όταν μπορεί να καταναλώσει τροφή χωρίς να γίνει αντιληπτό από άλλους.

Μερικές ενδείξεις που υποδεικνύουν την εμφάνιση συμπτωμάτων αδηφαγικής διαταραχής είναι η υπερβολική ενασχόληση με το φαγητό, η στρεβλωμένη αντίληψη του ατόμου για την εικόνα του σώματος και του βάρους του, συναισθήματα άγχους, ανησυχίας, στρες, ενοχής, χαμηλή αυτοεκτίμηση, ευαισθησία σε οτιδήποτε αφορά τη διατροφή και την εξωτερική εικόνα.

Αδυνατώντας το άτομο να διαχειριστεί τα παραπάνω συναισθήματα, νιώθει έναν «πανικό» και καταφεύγει στην υπερκατανάλωση τροφής, προσπαθώντας να απαλύνει τα αρνητικά του συναισθήματα. Η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας τροφής συνδέεται με την προσπάθεια του ατόμου να νιώσει καλύτερα, όμως, παράλληλα, δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο, καθώς όσο τρώει τόσο περισσότερα αρνητικά συναισθήματα δημιουργούνται και μετά τρώει ξανά για να τα αποβάλλει κ.ο.κ .

Συνέπειες Αδηφαγικής Διαταραχής

Η αδηφαγική διαταραχή χρειάζεται άμεση διάγνωση και θεραπεία καθώς μπορεί να εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία του ατόμου, ιδιαίτερα αν συνυπάρχει με κάποια άλλη διατροφική διαταραχή (συννοσηρότητα) όπως βουλιμία, παχυσαρκία κ.α.

Η μη αντιμετώπισης της διαταραχής, μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία, ανεπάρκεια βιταμινών, αναιμία, διαταραχή της ισορροπίας του σακχάρου αλλά και σε νευρική ανορεξία ή βουλιμία.

Οι κίνδυνοι επεκτείνονται και σε ψυχογενείς διαταραχές, όπως η κατάθλιψη, οι κρίσεις πανικού, οι διαταραχές προσωπικότητας, οι αγχώδεις διαταραχές ή η χρήση ουσιών.

Η αδηφαγική διαταραχή αποτελεί ψυχογενή νόσο και χρειάζεται διεπιστημονική παρέμβαση τόσο ψυχολόγου όσο και επαγγελματία διατροφολόγου με εξειδίκευση στις διατροφικές διαταραχές. 

Δεδομένου ότι τα συμπτώματά της δεν είναι πάντα ξεκάθαρα για το άτομο, πολλές φορές δεν δίνει την απαραίτητη σημασία ή ακόμη και αν αισθάνεται πώς κάτι συμβαίνει, οι ενοχές και η ντροπή που αισθάνεται το εμποδίζουν από την αναζήτηση βοήθειας, στο στενό ή/και ευρύτερο περιβάλλον του. Φυσικά, αυτό έχει άμεσες επιπτώσεις στην ψυχική υγεία αφού προκαλεί συμπτώματα άγχους, αποστασιοποίησης από το κοινωνικό περιβάλλον, αυτοαπομόνωση.

Αντιμετώπιση Αδηφαγικής Διαταραχής

Εφόσον το άτομο διαγνωστεί με αδηφαγική διαταραχή, ο διατροφολόγος θέτει ως στόχο να επιστρέψει το άτομο σε ορθές διατροφικές συμπεριφορές και να μπορέσει να διαχειριστεί το βάρος του. Τα πρώτα στάδια δεν περιλαμβάνουν καμία πρακτική απώλειας βάρους καθώς μόνο τα αντίθετα αποτελέσματα μπορούν να προκύψουν. Είναι σημαντικό να περιοριστούν/εξαλειφθούν τα συμπτώματα, να σταθεροποιηθεί το βάρος και να εξασφαλιστεί η αναγκαία ημερήσια πρόσληψη όλων των απαραίτητων για τον οργανισμό θρεπτικών συστατικών. Επίσης, είναι σημαντική η συνεργασία του διατροφολόγου με τον εκάστοτε εξειδικευμένο στις διατροφικές διαταραχές ψυχολόγο ώστε να μπορέσουν από κοινού να υποστηρίξουν τον ασθενή.

Η ολοένα και αυξανόμενη εμφάνιση διατροφικών διαταραχών τα τελευταία χρόνια, αναδεικνύουν τη μεγάλη σημασία της διατροφικής εκπαίδευσης από την παιδική ηλικία, η οποία και επεκτείνεται σε όλα τα στάδια της ζωής του ατόμου. Η δημιουργία θετικής σχέσης με το φαγητό και η υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών πρακτικών αποτελούν τον πυρήνα της εξάλειψης τέτοιων διαταραχών.

Αν αντιμετωπίζετε οποιαδήποτε δυσκολία με το βάρος, την εικόνα του σώματος και γενικότερα τη διατροφή σας, είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία διαιτολόγο-διατροφολόγο ώστε να μπορέσετε από κοινού να βρείτε τη λύση σε ό,τι σας προβληματίζει αναφορικά με τη διατροφή.

Αν θέλεις να μαθαίνεις τα πάντα για τη διατροφή και την υγεία ακολούθησέ με:

Instagram: helensdiet

Facebook: Helens Diet

Αν χρειάζεσαι οποιαδήποτε βοήθεια μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί μου πατώντας εδώ!

 

Πηγές:
Hilbert A. Binge-Eating Disorder. Psychiatr Clin North Am. 2019 Mar;42(1):33-43. doi: 10.1016/j.psc.2018.10.011. Epub 2018 Dec 22. PMID: 30704638.
Giel KE, Bulik CM, Fernandez-Aranda F, Hay P, Keski-Rahkonen A, Schag K, Schmidt U, Zipfel S. Binge eating disorder. Nat Rev Dis Primers. 2022 Mar 17;8(1):16. doi: 10.1038/s41572-022-00344-y. PMID: 35301358; PMCID: PMC9793802.